Tuż po Dniu Matki, zorganizowano kolejną konwencję programową Lewicy, poświęconą właśnie sytuacji kobiet w Polsce, przedstawiając zarazem lewicowy plan na te opiekuńcze funkcje państwa, które otoczy troską młode osoby zachęcając je do planowania życia rodzinnego oraz starsze mamy, które wymagają warunków godnej starości.
Konwencję prowadziła posłanka Katarzyna Kotula (Lewica), przedstawiając jak trudno jest dziś być młodą matką w warunkach wysokich cen, słabych zarobków, brak dostępu do własnego mieszkania. Lewica proponuje jednak takie rozwiązania, które wdrażając po wygranych przez opozycję wyborach, sprawią, żeby macierzyństwo nie było aktem heroizmu i poświecenia.
Pierwszy pakiet propozycji przedstawili Magdalena Biejat (Razem) i Włodzimierz Czarzasty (Lewica).
W infrastrukturze osiedli trzeba przewidzieć odpowiednią liczbę bezpłatnych żłobków i przedszkoli, a na wsi, przynajmniej w każdej gminie, by uwolnić kobiety do powrotu do pracy zawodowej. Natomiast większość zajęć – wyrównawczych, kółek zainteresowań, sportowych powinna odbywać się w szkole. Problem z brakiem mieszkań lewica proponuje rozwiązać poprzez państwowy program budowy mieszkań pod wynajem z umiarkowanym czynszem.
W. Czarzasty skupił się na niedostatkach opieki nad osobami starszymi. Istnieją rażące różnice w wysokościach emerytur kobiet i mężczyzn. Kobieca średnia emerytura brutto to 2128, a mężczyzny 3184 zł. Oprócz problemów egzystencjalnych starszym osobom doskwiera samotność. Wśród propozycji lewicy są – dwukrotna w roku waloryzacja emerytur i rent, wprowadzenie emerytur stażowych (dla kobiety po 35 latach pracy, dla mężczyzn po 40), wdrożenie „renty wdowiej” (obywatelskiego projektu Lewicy i związków zawodowych), dla której zebrano ponad 200 tys. podpisów i ma być 7 lipca br. procedowana w Sejmie. Projekt ten zakłada zachowanie 50 % własnej emerytury i 85 % po zmarłym małżonku, albo można by zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
Będzie to test dla PiS jak poważnie traktuje swoje rozumienie opieki nad seniorami.
Kontynuując, W. Czarzasty poinformował, że w Polsce pracuje 500 geriatrów, tj. 1 na 20 tysięcy ludności, to trzeba zmienić, podobnie jak zwiększyć dostępność do sanatoriów, domów dziennego pobytu, uniwersytetów trzeciego wieku. Lewica proponuje 500 zł dla każdego emeryta rocznie w postaci bonu turystycznego, pozwalającego wyjechać na wypoczynek.
Kolejni referenci – Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (Lewica) i Adrian Zandberg (Razem) – skupili się na problemach kobiet na rynku pracy. Kobieta boryka się z problemem – jak połączyć opiekę nad małym dzieckiem z pracą? W rzeczywistości nie jest to jej problem, a państwa i pracodawcy. Za wolę bycia matką nie można karać kobiety niższą płacą, niedocenianiem jej funkcji opiekuńczych. Niskie wynagrodzenia otrzymują też kobiety pracujące w sferze opieki i usług publicznych – pielęgniarki, wychowawcy, nauczycielki. Opiekunka w żłobku zarabia ok. 3 tys. na rękę. Średnia wieku pielęgniarek to 53 lata, nie ma następczyń. Lewica proponuje podniesienie płac w budżetówce o 20 %, co wyrównałoby straty inflacyjne.
O różnicach w płacach kobiet i mężczyzn za tę samą pracę mówił A, Zanbdberg. Trzeba znieść wiele ograniczeń, jak choćby utajnienie wysokości wynagrodzeń w firmach. Wprowadzić urlop rodzicielski wykorzystywany na tych samych warunkach przez mamę i tatę (obecnie 9 tygodni dla taty, ale za 70 % wynagrodzenia). Opieka nad chorym dzieckiem to nie urlop, powinno obowiązywać 100 % wynagrodzenia.
Należy dążyć do rozdzielenia czasu pracy i czasu dla rodziny i wypoczynku, wdrożyć tzw. prawo bycia offline. Ponadto iść w kierunku skrócenia czasu pracy do 35 godzin tygodniowo przy tej samej płacy. We współczesnym państwie musi być zachowana równowaga między czasem pracy, obowiązkami rodzinnymi i wypoczynkiem.
Z kolei na scenie pojawili się przedstawiciele województwa kujawsko-pomorskiego – posłanka Joanna Scheuring-Wielgus i poseł Krzysztof Gawkowski – rodzice wychowujący po troje dzieci, dzieląc się własnymi trudnymi decyzjami życiowymi i doświadczeniami rodzicielskimi.
Hasłem ich łączącym było „wspólne macierzyństwo” matki i ojca, partnerstwo, pomoc i organizowanie czasu dla rodziny.
Joanna Scheuring-Wielgus mocno podkreślała niedostępność środków antykoncepcyjnych, choćby ze względu na wysoką cenę tabletek, te np. „dzień po” uzyskać można na receptę, a decyduje o ich skuteczności czas zastosowania. Dotkliwa jest klauzula sumienia, którą stosują nie tylko lekarze, ale i apteki. W innych krajach europejskich jest pełna dostępność antykoncepcji i są to środki bezpłatne, refundowane. To państwo musi o to zadbać i lewica deklaruje, że będzie o takie decyzje zabiegać.
Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w 2020 r. spadła liczba badań prenatalnych, na dodatek bezpłatnych tylko dla kobiet po 35 roku życia. Kobiety boją się zachodzić w ciąże lękając się inwigilacji, że ktoś będzie czytał ich wyniki badań i rozliczał. 15-latka może mieć życie seksualne, ale do ginekologa i po antykoncepcję musi iść z rodzicem. W państwie PiS zgotowano kobietom piekło. W wizji lewicy kobieta ma czuć się bezpieczna, państwo odpowiedzialne, wspierające rodziny, a nie stawiające mury. – Otwarte państwo, to akceptacja dla udanego związku, być może małżeńskiego i wspieranie ich funkcji wychowawczych – podkreślał A. Zandberg.
Połowa młodych kobiet w Polsce nie chce zostać matkami, jakie są tego przyczyny i co trzeba zmienić? – to wyjściowa teza dla uczestniczek pierwszego panelu dyskusyjnego, który podczas konwencji Lewicy poprowadziła Paulina Piechna-Więckiewicz.
Dla zainteresowanych szczegółowymi tematami, retransmisja Konwencji pod linkiem TUTAJ
opr. nim, 27 maja 2023 r.